x

Fotografia iluminacji w procesie digitalizacji rękopisów

Digitalizacja obiektów w Pracowni Reprografii i Digitalizacji Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu zachodzi kilkuetapowo i przy użyciu narzędzi, które dobierane są stosownie do rodzaju oraz stanu obiektu który trafia w nasze ręce.

Skanery dziełowe mimo, że konstruowane z założeniem, iż w praca z obiektami zabytkowymi generuje wiele problemów i ograniczeń, nie są w stanie oddać w digitalizatach wszystkich istotnych cech oryginalnego dzieła. Dlatego też, po skanowaniu książki trafiają do pracowni fotograficznej, gdzie fotografuje się bryłę książki, znaki wodne i inne elementy, do których linijka skanująca skanera nie jest w stanie dotrzeć.

Fotografowanie ma jeszcze jedną przewagę nad skanowaniem, mianowicie daje możliwość manipulowania oświetleniem. Dobierając odpowiednio kąt padania światła jesteśmy w stanie pokazać fakturę powierzchni fotografowanego obiektu, wypukłości czy też odblaski światła na błyszczących powierzchniach.

Niedawno, przeglądając partię iluminowanych biblii zwróciliśmy uwagę na fakt, że jakość odwzorowania złoconych miniatur na skanach pozostawia wiele do życzenia. W związku z tym powstał pomysł wykonania dodatkowej sesji fotograficznej dla tych konkretnych sygnatur.

Przedsięwzięcie okazało się mocno pracochłonne jako, że każdą reprodukcję trzeba było traktować indywidualnie. Każda z miniatur wymagała innego kąta padania światła, co dla uzyskania prawidłowego odwzorowania kolorów, wymagało innej kalibracji systemu fotograficznego dla każdego ujęcia. Ze względu na różną wielkość miniatur, w celu maksymalnego wypełnienia kadru, również odległość aparatu od przedmiotu była za każdym razem inna. Trzymając się zasady, że zdjęcia zawsze wymiarujemy (obiekty pokazane są w skali 1:1), należało w tym przypadku wyliczyć rozdzielczość wynikową indywidualnie dla każdego zdjęcia.

Różnice w reprodukcji szczegółów i obrazowaniu powierzchni błyszczących na przykładzie wybranych miniatur (góra: skaner dziełowy, dół: aparat fotograficzny, kliknij w miniaturę aby zobaczyć pełny obraz):

Większość publikacji jest jeszcze w produkcji, jednak część materiału można już podejrzeć. Poniżej kilka linków do wersji online:

autor: Andrzej Malenda
konsultacja merytoryczna: Łukasz Krzyszczuk

↑