Przejdź do treści

Katalog alfabetyczny

Informacje ogólne

Katalog alfabetyczny dostarcza pełnej informacji o wszystkich materiałach bibliotecznych wydanych w latach 1801-1993 znajdujących się w magazynach głównych oraz w magazynach d. GŚŁ, czytelniach i wszystkich oddziałach Biblioteki. Informacje o zbiorach z datą wydania od 1994 r. dostępne są wyłącznie w katalogu komputerowym.

Karty katalogowe ułożone są alfabetycznie według haseł autorskich i tytułowych (w przypadku dzieł anonimowych czy prac zbiorowych).

W Katalogu alfabetycznym podane są również tytuły wydawnictw ciągłych - w formie odsyłaczy do Katalogu czasopism.

Katalog nie uwzględnia zbiorów specjalnych, takich jak: rękopisy, stare druki, grafika oryginalna, mapy i nuty. Tych materiałów należy szukać w odpowiednich oddziałach zbiorów specjalnych w nowym budynku biblioteki na ul. Fryderyka Joliot-Curie 12.

Katalogiem alfabetycznym należy posłużyć się wówczas, gdy:

  • znana jest nazwa autora (autorów publikacji),

  • znany jest tytuł działa anonimowego lub pracy zbiorowej.


Zawartość Katalogu

Katalog alfabetyczny dostarcza pełnej informacji o wszystkich materiałach bibliotecznych, wydanych w latach 1801-1993, znajdujących się w: magazynach, czytelniach i wszystkich oddziałach Biblioteki.

Karty ułożone są alfabetycznie według haseł autorskich i tytułowych.

W Katalogu alfabetycznym podane są również tytuły wydawnictw ciągłych w formie odsyłaczy do Katalogu Czasopism.

Katalog nie uwzględnia zbiorów specjalnych, takich jak rękopisy, stare druki, grafika oryginalna, mapy i nuty. Tych materiałów należy szukać w katalogach dostępnych przy oddziałach zbiorów specjalnych w nowym budynku biblioteki na ul. Fryderyka Joliot-Curie 12.

Uwaga. Kartkowy katalog alfabetyczny NIE jest uzupełniany nowymi kartami - wszystkie zmiany są dokonywane WYŁĄCZNIE w katalogu zdigitalizowanym.


Hasło

Hasłem w katalogu alfabetycznym jest nazwa autora (hasło autorskie) lub określone wyrazy zaczerpnięte z tytułu katalogowego dzieła (hasło tytułowe). Pod hasłem autorskim kataloguje się dzieła jednego, dwu lub trzech autorów. Jeśli autorów jest więcej niż trzech obiera się hasło tytułowe.

Hasło autorskie

Hasło autorskie stanowi nazwisko i imię (imiona) autora podane w oryginalnym brzmieniu, stosownie do prawideł ojczystego języka autora, np.:

Szekspir zob. Shakespeare

Oryginalne nazwy autorów pisane w innych alfabetach niż łaciński podane są w transliteracji. Transliteracja polega na zastąpieniu znaków obcego alfabetu ustalonymi znakami alfabetu łacińskiego. (zob. tablice transliteracji)

Dla nazw autorów greckich i rzymskich stosuje się formę łacińską.

Latynizację stosuje się też dla autorów średniowiecznych, chyba że bardziej znana jest forma narodowa.

Święci i błogosławieni otrzymują jako hasło ich imię w języku polskim, z dodatkiem skrótu św. (= święty) lub bł. (=błogosławiony).

Dla odmiennych form nazw osobowych (nie użytych jako hasła) sporządza się - w miarę potrzeby - odsyłacze ogólne.

Hasło tytułowe

Hasło tytułowe otrzymują : dzieła anonimowe, dzieła zbiorowe (więcej niż trzech autorów) albo wydawnictwa, w których nie występują nazwiska autorów (np.: Materiały..., Studia...)

Hasło tytułowe może być jedno - lub wielowyrazowe.

Hasło wielowyrazowe stosuje się wówczas, gdy kilka wyrazów tworzy składniowo jedno wyrażenie, np.: Organizacja Narodów Zjednoczonych, Polska Akademia Umiejętności, Ex-libris itp.

Na czele hasła tytułowego stawia się zasadniczo pierwszy wyraz tytułu, z pominięciem rodzajników określonych i nieokreślonych oraz liczebników porządkowych (np. Zjazd Bibliotekarzy Polskich, Trzeci)

W katalogu stosowane jest też hasło tytułowe ujednolicone - hasło "Biblia". Hasło "Biblia" (poszerzone w razie potrzeby o tytuły poszczególnych ksiąg lub części Biblii oraz określenie języka) zbiera w katalogu wszystkie wydania i tłumaczenia Biblii, poszczególnych ksiąg biblijnych i apokryfów. Tytuły użyte w katalogowanym druku oraz nazwy autorów, komentatorów, tłumaczy i wydawców otrzymują odsyłacze.


Rodzaje kart

W katalogu alfabetycznym występują karty główne i karty pomocnicze.

Karta główna zawiera pełny opis bibliograficzny posiadanego przez bibliotekę dzieła.

Przykłady kart głównych druków zwartych:
Karta za hasłem autorskim
[...]
Karta z hasłem autorskim (trzech autorów)
[...]
Karta z hasłem tytułowym dzieła zbiorowego
[...]
Opis bibliograficzny - definicja i części składowe.
[...]

Karty pomocnicze

W katalogu, oprócz kart głównych z pełnym opisem dzieła, są też karty pomocnicze ułatwiające odszukanie książek według cech formalnych publikacji, innych niż nazwa autora lub tytuł dzieła.

Wielokrotny zapis katalogowanego dzieła (pod różnymi elementami, które może pamiętać poszukujący) zwiększa możliwość znalezienia danego dzieła w katalogu.

Kartami pomocniczymi w naszym Katalogu alfabetycznym są:

  • odsyłacze,

  • karty cząstkowe,

  • karty zbiorowe,

  • karty przewodnie.

Odsyłacze, karty cząstkowe i karty zbiorowe pozwalają na wyszukiwanie publikacji według danych nie występujących w haśle karty głównej, lecz wymienionych w dalszym opisie katalogowym. Karty przewodnie pomagają rozpoznać szeregowanie kart w obrębie jednego hasła.

Odsyłacze i karty cząstkowe poprzez skrót zob. (=zobacz) zawsze kierują do karty głównej, do której należy dotrzeć przy zamawianiu dzieła.


Odsyłacze

Stosowana w katalogu karta pomocnicza, zwana odsyłaczem, odsyła od określonego terminu do innego terminu, w celu nadania poszukiwaniom właściwego kierunku. Zapis na karcie odsyłacza składa się z dwóch części połączonych zwrotem zob. (= zobacz), bądź zob. też (=zobacz też). W Katalogu alfabetycznym występują odsyłacze ogólne i odsyłacze szczegółowe.


Odsyłacze ogólne

Odsyłacze ogólne autorskie i tytułowe odsyłają od formy lub części nazwy osobowej lub od formy tytułu, które nie tworzą hasła - do formy lub części użytych jako hasło na karcie głównej. Odsyłacze ogólne nie otrzymują sygnatury.

Przykłady
[...]

Odsyłacze szczegółowe

Odsyłacze szczegółowe autorskie i tytułowe odnoszą się do konkretnych przypadków i zawsze są zaopatrzone w sygnaturę odpowiedniej karty głównej. Tworzy się je dla współautorów, redaktorów, wydawców, tłumaczy, ilustratorów itp., otrzymują je także osoby lub instytucje będące przedmiotem danego dzieła i nazwy geograficzne występujące w tytule druku lub będące przedmiotem monograficznego opracowania (ten typ odsyłacza skupia literaturę dotyczącą danej osoby, instytucji czy miejscowości) oraz różne tytuły dzieł anonimowych.

Przykłady
[...]

Karty cząstkowe

Karty cząstkowe stosuje się w wypadkach, gdy należy wydobyć dzieła współwydane lub poszczególne tomy dzieł zbiorowych.

Przykłady
[...]

Uwaga. Przy wypełnianiu rewersu jako tytuł podaje się : ... i wymienia odpowiedni, tom w  którym znajduje się poszukiwany utwór.

Karty zbiorowe

Karty zbiorowe sporządzane dla serii numerowanych pozwalają na wyszukiwanie znajdujących się w bibliotece części danego wydawnictwa seryjnego.

Przykład
[...]


Karty przewodnie

Karty przewodnie pomagają rozpoznać sposób szeregowania kart katalogowych, gdy jest ich dużo zgromadzonych pod jednym hasłem, np. "Biblia" , "Mickiewicz Adam" itp.
Karta przewodnia zawiera informacje o grupowaniu kart o tym samym haśle.

Przykład
[...]


Szeregowanie kart

Karty katalogowe w Katalogu alfabetycznym uszeregowane są według alfabetu łacińskiego, uzupełnionego literami j, k , w, bez uwzględniania znaków diakrytycznych.

Znaki diakrytyczne w języku polskim i w innych językach sprowadza się do liter podstawowych (np. do litery o, litery ó, ô, õ, ö).

W języku niemieckim β i sz należy szukać pod "ss". Umlauty w haśle karty głównej ddawane są przez dodanie do litery podstawowej litery e, np. ö oddaje się przez e itp.

O układzie kart decydują poszczególne wyrazy bądź ich skróty (a nie szeregi liter). Zgodnie z tą zasadą szeregowania jako jeden wyraz traktuje się też zrosty formalne np. "abc", ale już skrót "A.B.C." - jako trzy wyrazy.

Przyimek w haśle tytułowym traktowany jest jako oddzielny wyraz;
szereguje się:
Z badań
Z dziejów
Zabór
Zdziechowski
Ze studiów


Grupowanie kart o tym samym haśle autorskim

Karty o tym samym haśle autorskim grupuje się bez względu na język tytułów w następującym porządku:

  1. odsyłacze do dzieł traktujących o danym autorze, w których dana osoba jest współredaktorem, redaktorem, tłumaczem itp.

  2. karty wydań zbiorowych dzieł danego autora - w porządku alfabetycznym tytułów

  3. karty poszczególnych utworów pisarza - w porządku alfabetycznym tytułów

  4. karty dzieł napisanych przez danego autora wspólnie z innymi (najwyżej dwoma) współautorami.


Sygnatura

Sygnatura - to znak miejsca obiektu bibliotecznego w zbiorach biblioteki. Umieszczona w lewym górnym rogu karty katalogowej - zawiera numer inwentarzowy (cyfry arabskie) i oznaczenie formatu bibliotecznego (cyfry rzymskie).
Niekiedy sygnatury uzupełnione są o dodatkowe pieczątki lokalizujące, wskazujące w jakim oddziale, czy w jakim księgozbiorze - materiały te się znajdują.

Karty z sygnaturami uzupełnionymi o pieczątki lokalizujące sygnalizują jednocześnie, że materiałów tych nie wypożycza się poza Bibliotekę.


Wzory pieczątek lokalizujących używanych przez Bibliotekę

   Pieczątka Pełna nazwa Dostępność materiałów bibliotecznych
LECT. Lectorium Materiały w księgozbiorze podręcznym Czytelni Głównej  - wolny dostęp w godzinach pracy Czytelni
Oddz. Informacji Oddział Informacji Naukowej Materiały w księgozbiorze podręcznym Oddziału Informacji Naukowej – dostępne w Czytelni Oddziału w godzinach pracy OIN
Czytelnia Czasopism Czytelnia Czasopism

Materiały w księgozbiorze podręcznym Czytelni Czasopism Bieżących (i Archiwalnych) – dostępne na miejscu w godzinach pracy Czytelni

Oddz. Gromadzenia Oddział Gromadzenia Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.

Oddział  Opracowania Druków Zwartych Nowych (dawniej – Oddz.Oprac. Dr. Zwartych)

 

Oddział Wydawnictw Zwartych

 

Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.
Oddz. Oprac. Dr. Zwartych

Oddział Wydawnictw Zwartych

 

Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.

Oddz. Opracowania
Zbiorów Zabezpieczonych

 

Oddział Wydawnictw Zwartych

 

Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.

Oddz. Oprac. Wyd. Ciągłych

 

Oddział Wydawnictw Ciągłych Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.
Oddz. Kat. Rzecz.

Oddział Wydawnictw Zwartych

 

Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.
Oddz. Bibliotek Zakład. Oddział Wydawnictw Zwartych Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Czasopism Bieżących (i Archiwalnych) i Czytelni Śląskiej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.
Oddz. Kat. Alf. Oddział Wydawnictw Zwartych Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Czasopism Bieżących (i Archiwalnych) i Czytelni Śląskiej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.

Samodzielna Sekcja ds. Komputeryzacji

 

Oddział Komputeryzacji

 

Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Czasopism Bieżących (i Archiwalnych) i Czytelni Śląskiej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.
Wypożycz. Zamiejscowa

Wypożyczalnia Międzybiblioteczna

 

Materiały w księgozbiorze podręcznym oddziału Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.
Dyrekcja

Dyrekcja

Materiały w księgozbiorze podręcznym dyrekcji Biblioteki Głównej – dostępne w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 14:00.
Oddz. Rękopisów Oddział Rękopisów Materiały dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30
Oddz.St. Druków Oddział Starych Druków Materiały dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30

Oddz. Zbiorów

Graf.

(wcześniej  - Gabinet Ikonograficzny)

 

Oddział Zbiorów

Graficznych

 

Materiały dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30
Gabinet Ikonograficzny

Oddział Zbiorów

Graficznych

 

Materiały dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30

Oddz. Zbiorów

Muzycz.

 

Oddział Zbiorów Muzycznych Materiały dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30

Oddz. Zbiorów Kartograf.

 

Oddział Zbiorów Kartograficznych Materiały dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30
Prac. Reprograficzna Pracownia Reprografii i Digitalizacji Materiały oddziału zbiorów specjalnych dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30
Oddz. Bibliologiczny d. Oddział Bibliologiczny Materiały oddziału zbiorów specjalnych dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30
Gabinet Śląsko-Łużycki d. Gabinet Śląsko-Łużycki Materiały oddziału zbiorów specjalnych dostępne w Czytelni Śląskiej po złożeniu zamówienia w dni powszednie do godz. 18:00 oraz w soboty do godz. 13:00
Czytelnia Zbiorów Specjalnych Czytelnia Zbiorów Specjalnych Materiały dawnego Oddziału Bibliologicznego dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po złożeniu zamówienia do godz. 14:30
Zbiory Specjalne „Piasek” oddziały zbiorów specjalnych Uwaga. Ta pieczątka nie wskazuje na szczegółową lokalizację, w którym z oddziałów zbiorów specjalnych znajdują się poszukiwane materiały. Materiały dostępne w Czytelni Zbiorów Specjalnych po zlokalizowaniu materiałów w katalogach zbiorów specjalnych.

Inne pieczątki na karcie katalogowej

Pieczątka Cecha informacyjna Dostępność materiałów bibliotecznych

Udostępnia się

na miejscu

 

dostępność Materiały biblioteczne dostępne wyłącznie w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia

Udostępnia się za zgodą

Dyrektora Biblioteki

 

dostępność Materiały biblioteczne udostępniane za zgodą Dyrektora Biblioteki wyłącznie w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia.
Księgozbiór z Tarnowa 1949 r. proweniencja Księgozbiór rodziny Sanguszków – materiały dostępne wyłącznie w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia

Pot.

 

proweniencja Księgozbiór rodziny Potockich – materiały dostępne wyłącznie w Czytelni Głównej po złożeniu zamówienia
CD-ROM forma dokumentu Udostępnianie na miejscu w Czytelni Głównej. Możliwość wypożyczania niektórych materiałów do domu.

MIKROFISZE

 

forma  dokumentu Udostępnianie na miejscu w Czytelni Głównej
Period. forma dokumentu Informacja, że dany tytuł jest dokumentem o charakterze ciągłym.
[znak graficzny w postaci czerwonego kółka] informacja własna bibliotekarzy Pieczątka w postaci czerwonego kółka występująca na niektórych kartach katalogowych nie ma żadnego znaczenia w udostępnianiu tych materiałów. Jest to informacja własna bibliotekarzy z okresu, gdy w bibliotece był prowadzony katalog służbowy tylko do użytku wewnętrznego oddziałów opracowania zbiorów.

Zamawianie materiałów bibliotecznych do Czytelni Głównej

Materiały biblioteczne możliwe do zamówienia poprzez komputer - należy zamawiać komputerowo

Pozostałe materiały zamawia się poprzez katalog zdigitalizowany.