Współpraca Biblioteki

Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu (BUWr.), w celu zwiększenia efektywności usług informacyjno-bibliotecznych, ochrony i zachowania zbiorów, podwyższania kwalifikacji zawodowych pracowników oraz rozwijania prac naukowo-badawczych w dziedzinie bibliotekarstwa - współpracuje z: bibliotekami zakładowymi uczelnianego systemu biblioteczno-informacyjnego, bibliotekami lokalnymi, krajowymi i zagranicznymi oraz z ośrodkami kształcenia zawodowego bibliotekarzy, a także uczestniczy w pracach stowarzyszeń i organizacji zawodowych. W ostatnich latach, wraz z rozwojem technologii teleinformatycznych, wszystkie biblioteki (w tym i BUWr.) przejawiają największą aktywność w rozwijaniu usług informacyjno-bibliotecznych, zrzeszają się w konsorcja i podejmują współpracę nad nowymi projektami, związanymi z wykorzystaniem wspólnych baz i katalogów centralnych oraz wymianą danych. W celu realizacji swych zadań w jak najpełniejszym zakresie BUWr. podejmuje planowe współdziałanie z innymi placówkami w ramach:

• współpracy lokalnej,
• współpracy krajowej,
• współpracy międzynarodowej.

Współpraca lokalna

Współpraca lokalna Biblioteki Uniwersyteckiej realizowana jest z bibliotekami zakładowymi uczelnianego systemu biblioteczno-informacyjnego - na poziomie wewnątrzuczelnianym, oraz z innymi bibliotekami wrocławskimi i dolnośląskimi. Ma ona celu podwyższenie jakości obsługi informacyjno-bibliotecznej środowiska uniwersyteckiego oraz społeczności lokalnej, poprzez: integrację usług, wymianę doświadczeń, staże pracowników.

Współpraca z bibliotekami zakładowymi UWr. obejmuje: implementację systemu Virtua przez kolejne biblioteki, tworzenie bazy czasopism zakładowych, napełnianie bazy Bibliografia publikacji pracowników Uniwersytetu Wrocławskiego (przy równoczesnym udziale innych jednostek organizacyjnych UWr.).

Od 2006 roku katalog online BUWr. dostępny jest również w multiwyszukiwarce "FIDKAR Wrocławskich Bibliotek Naukowych" uruchomionej na serwerze Papieskiego Wydziału Teologicznego (PWT). Wyszukiwarka obejmuje katalogi i bazy bibliograficzne pięciu uczelni wrocławskich: Uniwersytetu, Politechniki, Uniwersytetu Przyrodniczego, Akademii Wychowania Fizycznego, Papieskiego Wydziału Teologicznego oraz Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej.

Biblioteka Uniwersytecka współpracowała przy tworzeniu Środowiskowego Katalogu Czasopism Zagranicznych, prenumerowanych od 1991 r. przez 22 biblioteki naukowe Wrocławia, udostępnianego z serwera Biblioteki Politechniki Wrocławskiej. Wraz z czterema innymi bibliotekami uczelnianymi (Politechnika Wrocławska, Uniwersytet Przyrodniczy, Uniwersytet Ekonomiczny, Akademia Medyczna) współuczestniczyła w Środowiskowym Systemie Udostępniania Baz Danych, który zapewniał dostęp online do baz danych: Current Contents, Science Citation Index, Chemical Abstracts (zasób za lata 1999-2004).

BUWr zawarła porozumienie z bibliotekami uczelni wrocławskich (Politechnika Wrocławska, Uniwersytet Przyrodniczy, Uniwersytet Ekonomiczny, Akademia Medyczna, Akademia Wychowania Fizycznego, Wyższa Szkoła Muzyczna, Akademia Sztuk Pięknych, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna, Wyższa Szkoła Oficerska), którego główną ideą jest koordynacja działań w zakresie udostępniania zbiorów. W myśl tego porozumienia pracownicy i studenci wymienionych uczelni wrocławskich mogą korzystać ze zbiorów bibliotek każdej z uczelni uczestniczącej w porozumieniu, na zasadach zbliżonych do obowiązujących użytkowników uczelni macierzystej.

Ponadto, każdego roku Biblioteka Uniwersytecka podpisuje umowy o przedłużenie uprawnień do wypożyczeń z innymi wyższymi szkołami państwowymi (np. Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy) oraz ze szkołami niepublicznymi.

Współpraca lokalna bibliotek w zakresie gromadzenia zbiorów realizuje się także poprzez przekazywanie bibliotekom specjalnym w obrębie miasta i regionu - wyselekcjonowanych pozycji egzemplarza obowiązkowego, nie odpowiadających profilowi zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej.

Współpraca z Biblioteką Ossolineum zasadza się głównie na wymianie doświadczeń związanych z eksploatacją systemu komputerowego VTLS/VIRTUA oraz współuczestniczeniu w tworzeniu centralnego krajowego katalogu online NUKAT. Obie biblioteki wymieniają doświadczenia w wielu innych dziedzinach, m.in. w zakresie konserwacji zbiorów specjalnych.

Do Dolnośląskiej Biblioteki Publicznej - Bibliotekę Uniwersytecką zbliżają wspólne zainteresowanie piśmiennictwem regionalnym. W oparciu o wzajemne konsultacje w BUWr. tworzona jest m.in. baza danych, obejmująca dokumenty życia społecznego.

Wszystkie biblioteki naukowe Wrocławia ściśle współpracują przy organizacji praktyk zawodowych związanych z awansami na stanowiska kustoszy.

Współpraca z Instytutem Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa UWr. realizuje się poprzez:
- organizowanie praktyk zawodowych dla studentów,
- aktywny udział pracowników BUWr. w procesach dydaktycznych
- użyczanie zbiorów i pomieszczeń bibliotecznych do celów dydaktycznych
- wspólne uczestniczenie w wykładach, prelekcjach oraz konferencjach.

Pracownicy Biblioteki Uniwersyteckiej, jako autorzy referatów i prelekcji oraz jako słuchacze, uczestniczą w zebraniach Komisji Bibliotekoznawczej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz czynnie udzielają się w Oddziale Wrocławskim Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego.

Efekty współpracy:
- Katalog komputerowy w systemie Virtua
- Baza „Bibliografia publikacji pracowników Uniwersytetu Wrocławskiego”
- Baza czasopism bibliotek zakładowych
- FIDKAR - multiwyszukiwarka wrocławskich bibliotek naukowych
- Czasopisma zagraniczne w bibliotekach Wrocławia i Opola
- Środowiskowy System Udostępniania Baz Danych
 

Współpraca krajowa

Tradycyjne obszary współpracy bibliotek obejmujące:
- wypożyczenia międzybiblioteczne,
- współtworzenie katalogów centralnych Biblioteki Narodowej,
- realizowanie programu praktyk, w celu doskonalenia kwalifikacji zawodowych personelu, na skutek rozwoju nowych technologii teleinformatycznych i komputeryzacji bibliotek uległy poszerzeniu, a partnerskie współdziałanie bibliotek przybrało nową formę - łączenia się w, mniej lub bardziej sformalizowane, konsorcja.

Od 1993 r. Biblioteka Uniwersytecka należy do konsorcjum bibliotek polskich wdrażających system biblioteczny VTLS. Współpraca bibliotek wdrażających VTLS (obecnie VIRTUA) grupuje się wokół zagadnień:
-opracowywania formatów opisu bibliograficznego dla różnych typów dokumentów,
-przygotowywania materiałów szkoleniowych,
-wymiany opisów bibliograficznych,
-tworzenia i udostępniania baz danych - kartotek haseł wzorcowych i Centralnego Katalogu Tytułów Czasopism,
-tworzenia i udostępniania centralnego krajowego katalogu online NUKAT.

NUKAT - Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny polskich bibliotek naukowych - stanowi efekt współpracy nie tylko bibliotek konsorcjum VTLS systemu Virtua, ale także bibliotek użytkujących inne systemy zintegrowane: Aleph, Horizon, Prolib.

Od 2002 r. katalog online Biblioteki Uniwersyteckiej dostępny jest również w przeszukiwaniach symultanicznych, realizowanych przez Katalog Rozproszony Bibliotek Polskich KARO, posadowiony na serwerze bibliotecznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W celu zapewnienia użytkownikom dostępu do światowych źródeł informacji naukowej - baz danych i czasopism elektronicznych - Biblioteka Uniwersytecka przystępuje do konsorcjów, dzięki którym łatwiej jest negocjować ceny i warunki licencji, jak i pozyskiwać środki pozabudżetowe na zakup dostępu do profesjonalnie przygotowanych serwisów online, takich jak: EBSCO, Elsevier, Springer i inne.

Od 2000 r. Biblioteka Uniwersytecka uczestniczy w Krajowym Konsorcjum Chemical Abstracts, zrzeszającym krajowe instytucje naukowe, które korzystają z bazy danych Chemical Abstracts (CA), udostępnianej z serwera Biblioteki Politechniki Wrocławskiej.

Od 2001 r. Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu jest uczestnikiem projektu konsorcyjnego, realizowanego pod kierownictwem Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, Polska Literatura Humanistyczna - indeks cytowań, współtworząc bazę danych obejmującą polską literaturę humanistyczną.

Innym przykładem konsorcjum tematycznego, w którym Biblioteka Uniwersytecka brała czynny udział jest program zabezpieczania wspólnego dziedzictwa europejskiego, poprzez akcję mikrofilmowania starych druków i czasopism z pogranicza kulturowego.

Współpraca Biblioteki Uniwersyteckiej z Poznańskim Centrum Superkomputerowo Sieciowym i wykorzystanie oprogramowania dLibra zaowocowało stworzeniem Biblioteki Cyfrowej Uniwersytetu Wrocławskiego, która współtworzy polską platformę rozproszonych bibliotek cyfrowych w sieci PIONIER, zapewniającą dostęp do kilkudziesięciu tysięcy obiektów cyfrowych wraz z ich metadanymi oraz do zaawansowanych usług informacyjnych opartych na udostępnianych obiektach (m.in. do wyszukiwania rozproszonego).

Efekty współpracy:
- NUKAT
- KARO
- Krajowe Konsorcjum Chemical Abstracts
- Baza: Polska Literatura Humanistyczna
- Baza: Druki XVI-XVIII w. Katalog mikrofilmów
- Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Wrocławskiego

Współpraca międzynarodowa

Od 1989 roku Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu jest członkiem instytucjonalnym Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Bibliotekarzy (IFLA), a od 1963 r. członkiem - Międzynarodowego Stowarzyszenia Bibliotek Muzycznych (IAML).

Od 1997 roku BUWr. opracowuje swoje rękopisy muzyczne w programie komputerowym PIKADO i współpracuje z centralą RISM we Frankfurcie nad Menem przy tworzeniu Międzynarodowego katalogu komputerowego RISM A/II (dostępnego online i na CD-ROM).

Wieloletnia umowa o współpracy i wymianie osobowej pracowników łączy Bibliotekę Uniwersytecką z Biblioteką Narodową w Pradze. W 2003 r. poszerzona została ona również o współpracę w ramach - realizowanego w krajach Europy Środkowej i Wschodniej - projektu Central East European MASTER, którego celem jest tworzenie bazy MANUSCRIPTORIUM - komputerowego katalogu rękopisów w języku XML według standardów MASTER (Manuscript Access through Standard for Electronic Records).

Prowadzenie prac badawczych związanych z opracowywaniem zbiorów śląskich umożliwiały dotacje otrzymywane z fundacji niemieckich (Fundacja Boscha, Fundacja Volkswagen). W rezultacie tych prac mikrofilmowano stare druki i czasopisma śląskie oraz przygotowano publikacje na temat druków ulotnych i kazań pogrzebowych, zgromadzonych w Oddziale Starych Druków BU.

BUWr. utrzymuje też bliskie kontakty z bibliotekami niemieckimi w: Marburgu, Osnabrücku, Herne, Monachium, we Frankfurcie nad Odrą oraz z Biblioteką Uniwersytecką w Grazu (Austria).

Biblioteka współpracuje również z Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG), co owocuje wymianą publikacji i wzbogacaniem zbiorów własnych.

W 2006 r. Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu wraz z Biblioteką Narodową, Biblioteką Jagiellońską, Biblioteką Uniwersytecką w Poznaniu, Biblioteką Uniwersytecką w Warszawie, Biblioteką Ossolineum oraz Biblioteką Gdańską PAN zgłosiły wniosek w sprawie przyjęcia w poczet członków stałych CERL (Consortium of European Research Libraries) odpowiedzialnego za tworzenie wspólnego katalogu elektronicznego zawierającego opisy wszystkich książek wydanych w Europie do roku 1830, w tym także ich kopii (mikrofilmy i reprinty). Utworzona baza książki tłoczonej ręcznie Heritage of the Printed Book (HPB), budowana jest z rekordów opisów katalogowych przekazywanych przez biblioteki członkowskie i zarządzana przez Research Library Group (Kalifornia), która m.in. administruje katalogami RLIN.

Od roku 2007 Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu współpracuje z Landesbibliothek-Staats-und Universitätsbibliothek (SLUB) w Dreźnie na podstawie umowy o wzajemnej współpracy, zawartej między UWr i SLUB. W ramach współpracy w czerwcu 2008 r. zrealizowano wspólny projekt dogitalizacji i prezentacji w Internecie manuskryptu hebrajskiego Machsor, którego pierwsza część znajduje się w zbiorach SLUB, druga zaś - w zbiorach BUWr.

Od roku 2008 Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu współpracuje z Bibliothek der Friedrich-Ebert-Stiftung. W wyniku tej współpracy zrealizowano m.in. projekt "Portal Wrocławski ruch robotniczy do 1933 roku" polegający na wspólnej digitalizacji i prezentacji w Internecie niemieckojęzycznych materiałów przechowywanych w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu i Bibliotece Fundacji im. Friedricha Eberta.

Ponadto, od jesieni 2008 r. trwa wspólnie realizowane przedsięwzięcie, dotyczące digitalizacji i prezentacji w Internecie historycznych map śląskich i saksońskich.

Wszelkie kontakty zagraniczne Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu służą wymianie doświadczeń zawodowych, popularyzacji zbiorów (wspólne wystawy czy przedsięwzięcia edytorskie) oraz inspirują prace badawcze.
 

Efekty współpracy:
- RISM
- katalog online rękopisów (www.manuscriptorium.com)
- Baza: Druki XVI-XVIII w. Katalog mikrofilmów
- odtworzenie kolekcji dawnej Biblioteki Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie
- Portal Wrocławski ruch robotniczy do 1933 roku

do góry